Ventilatör Cihazı Tamiri, Bakımı ve Onarımı – Profesyonel Teknik Servis Rehberi
Yoğun bakım, acil servis ve kliniklerde kullanılan ventilatör cihazı, hastanın solunum fonksiyonunu destekleyen veya tamamen üstlenen kritik bir medikal cihazdır. Bu nedenle ventilatör cihazı tamiri, ventilatör cihazı bakımı, kalibrasyon ve arıza giderme süreçleri, hastane teknik servislerinde büyük önem taşır. Gerek solunum ventilatörü, gerek mekanik ventilatör, gerekse ambulanslarda kullanılan transport ventilatör modelleri; düzenli bakım ve profesyonel servis müdahalesi gerektirir.
1. Ventilatör Cihazı Nedir? Nasıl Çalışır?
Ventilatör cihazı; mekanik olarak soluk alma ve soluk verme döngüsünü düzenleyen, hastanın akciğerlerine kontrollü hava ve oksijen gönderen, yoğun bakımın temel cihazlarından biridir. Farklı ventilasyon modları, sensörler, valfler, basınç kontrol mekanizmaları ve alarm sistemleri ile hastanın solunum ihtiyacını karşılar.
Yoğun bakımda kullanılan modeller genellikle gelişmiş yazılımlara sahip yoğun bakım ventilatörü, ambulans ve sahada kullanılanlar ise transport ventilatör olarak adlandırılır. Bunun dışında ev tipi rehabilitasyon amaçlı portatif ventilatör cihazı seçenekleri de bulunmaktadır.
2. Ventilatör Cihazı Tamiri Nasıl Yapılır?
Google’da en çok aranan konulardan biri olan “ventilatör cihazı tamiri nasıl yapılır”, aslında birçok teknik aşamadan oluşur. Bir ventilatör cihazı tamiri şu adımlarla yapılır:
Adım 1: Arıza Tespiti ve Alarm Kodlarının Analizi
Cihazın verdiği hata kodları değerlendirilir. Bu kodlar genellikle:
Adım 2: İç Temizlik ve Hava Yollarının Kontrolü
Ventilatör içindeki tozlanma, hava kaçakları ve filtre tıkanıklıkları kontrol edilir.
Adım 3: Sensör ve Valf Kontrolü
En sık sorun yaşanan parçalar şunlardır:
Bu parçalar hassas olduğu için tamir yerine genellikle değişim yapılır.
Adım 4: Elektronik Kart (PCB) İncelemesi
Kart üzerindeki yanık, kısa devre, voltaj düşümü gibi sorunlar özel cihazlarla test edilir.
Adım 5: Kalibrasyon ve Performans Testleri
Cihaz, ventilatör test cihazına bağlanır ve tüm modlarda test edilir.
Bu süreç ventilatör kalibrasyonu, ventilatör basınç ayarı ve volüm ölçümlerini içerir.
Adım 6: Nihai Güvenlik Testi
IEC 62353 elektriksel güvenlik testi uygulanır.
Profesyonel bir teknisyen bu işlemleri tamamladıktan sonra cihaz yeniden kullanıma hazır hale gelir.
3. Ventilatör Cihazı Bakımı Ne Zaman Yapılmalı?
Bir diğer sık sorulan soru:
“ventilatör cihazı bakımı ne zaman yapılmalı?”
Ventilatör bakımı, cihazın kullanım yoğunluğu ve sterilizasyon koşullarına bağlı olarak değişir ancak genel olarak:
✔ 3–6 ayda bir periyodik bakım yapılmalıdır.
Bazı hastanelerde bu süre yoğun kullanımla 3 aya kadar düşer. Transport ve ambulans cihazlarında bakım daha sık yapılmalıdır.
Bakım kapsamında:
Düzenli bakım hem cihaz ömrünü uzatır hem de hastanın ventilasyon kalitesini artırır.
4. Mekanik Ventilatör Arızası Nasıl Giderilir?
Mekanik ventilatör arızalarının giderilmesi uzmanlık gerektirir.
Arıza giderme sürecinde şu adımlar uygulanır:
1. Bağlantı ve devre kontrolü
En basit hata, devre hortumlarında sızıntı veya yanlış montajdır.
2. Sensör testi
3. Yazılım reseti ve mod testi
Bazı sorunlar yazılımsal hatalardan kaynaklanır.
4. Valf ve turbofan kontrolü
Valf arızası cihazın giriş-çıkış akışını bozar. Turbofan arızası ise basınç üretimini durdurur.
5. Yedek parça değişimi
Orijinal veya uyumlu parçalarla onarım yapılır.
6. Kalibrasyon
Tamir sonrası ventilatör kalibrasyonu yapılmadan cihaz kesinlikle kullanıma verilmez.
5. Ventilatör Flow Sensörü Tamiri
Ventilatör flow sensörü, hastaya verilen ve hastadan dönen hava akımını ölçen en kritik parçalardan biridir. Zamanla tıkanabilir, nemlenebilir veya bozulabilir.
Flow sensörü tamir süreci:
-
Sensörün temizlenmesi
-
Bağlantı soketlerinin kontrolü
-
Sensör membran veya sıcak tel (hot-wire) kontrolü
-
Gerekirse sensör değişimi
-
Kalibrasyon testi
Sensör hatalı çalışırsa tidal volüm yanlış ölçülür, bu da hayati risk oluşturur. Bu yüzden flow sensörü işlemleri mutlaka teknik servis tarafından yapılmalıdır.
6. Transport Ventilatör Teknik Servisi
Ambulanslarda kullanılan transport ventilatör cihazları, titreşim, ısı farkı ve sürekli taşınma nedeniyle en hızlı arıza yapan cihaz grubudur.
Transport ventilatör teknik servis işlemleri:
-
Batarya testi
-
Flow sensörü testi
-
Alarm doğrulama
-
Ventilasyon mod testleri
-
Oksijen karışım testi
-
Valf kontrolü
-
Hava kaçak testi
Düzenli bakım yapılmazsa cihaz transfer sırasında çalışmayı durdurabilir.
7. Yoğun Bakım Ventilatörü Teknik Servis Fiyatları
Fiyatlar marka, model ve arızanın türüne göre değişir. Ortalama Türkiye fiyatları şöyledir:
✔ Periyodik bakım: 1.500 – 3.500 TL
✔ Arıza tespit: 500 – 1.000 TL
✔ Flow sensörü – valf – O₂ sensörü değişimi: 1.500 – 20.000 TL
✔ Kalibrasyon hizmeti: 1.000 – 2.500 TL
✔ Kart tamiri: 2.000 – 15.000 TL
Yoğun bakım cihazları teknik servis hizmeti uzman ekipler tarafından yapılmalıdır.
8. Ventilatör Cihazı Kalibrasyonu Neden Zorunludur?
Kalibrasyon, cihazın basınç, volüm, flow ve O₂ değerlerini doğru ölçtüğünü doğrular.
Kalibrasyon aşamaları:
-
Flow doğrulama
-
Basınç doğrulama
-
Tidal volüm testi
-
PEEP basınç kontrolü
-
FiO₂ oran testi
-
Alarm doğrulama
Kalibrasyon yapılmayan cihaz gerçek değerleri ölçemez ve hasta güvenliği tehlikeye girer.
9. Ventilatör Arıza Giderme Süreci
Ventilatör arıza giderme işlemleri çoğu zaman sensör, valf ve devre problemlerinden kaynaklanır.
Sorun tespiti için cihazın mod değişimleri, sensör değerleri ve alarm geçmişi incelenir.
Sık karşılaşılan arızalar:
-
ventilatör sensör arızası
-
ventilatör valf arızası
-
ventilatör basınç ayarı hatası
-
ventilatör filtre tıkanması
Her arıza giderildikten sonra performans testi yapılmalıdır.
10. Ventilatör Filtre Değişimi ve Önemi
Filtreler tıkandığında cihaz yeterli akışı sağlayamaz. Bu nedenle rutin olarak:
Filtre değişimi genellikle bakımla birlikte yapılır.
11. Ventilatör Modelleri ve Fiyatları
Piyasada çok farklı ventilatör modelleri bulunmaktadır:
Ventilatör cihazı fiyatları, marka ve modele göre değişiklik gösterir. Üst segment yoğun bakım ventilatörleri daha gelişmiş sensör ve modlara sahiptir.
12. Ventilatör Teknik Servis Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Doğru teknik servis seçimi cihazın ömrünü uzat